"สมาธิ" ทางลัดศึกษากลไกสมอง

<table align="left" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody><tr> <td align="center" valign="top"> <table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="200"> <tbody><tr> <td align="center" valign="top" width="200"> </td> </tr> <tr><td class="Image" align="left" valign="baseline">"การฝึกสมาธิ" ส่งผลในทางที่ดีต่อการทำงานของสมอง</td></tr> </tbody></table></td> <td width="5"></td> </tr> <tr> <td align="center" height="5" valign="top"></td> </tr> </tbody></table> บีบีซีนิวส์ - นักวิจัยออสซี่ระบุ การศึกษาพระที่ฝึกสมาธิช่วยชี้ทางสว่างในการทำความเข้าใจกระบวนการทำงานของสมอง รวมถึงรู้วิธียับยั้งการตอบสนองพื้นฐานและโดยไม่สมัครใจของสมอง

นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยควีนส์แลนด์ (University of Queensland) และมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย เบิร์คเลย์ (University of California, Berkley) ได้ร่วมกันศึกษาพระทิเบต 76 รูปที่ผ่านการฝึกฝนการนั่งสมาธิระหว่าง 5-54 ปี ซึ่งพำนักอยู่ในสำนักสงฆ์บนภูเขาในอินเดีย และตีพิมพ์บทความลงในวารสาร "เคอร์เรนท์ ไบโอโลจี" (Current Biology) เปิดเผยข้อสรุปว่าพระที่ฝึกสมาธิช่วยชี้ทางสว่างในการทำความเข้าใจกระบวนการทำงานของสมอง

ในการทดลอง พระเหล่านี้จะได้รับแว่นพิเศษ ที่ทำให้ตาแต่ละข้างเห็นภาพต่างกัน โดยปกติแล้ว สมองจะสลับการรับรู้ภาพทีละภาพ ที่เรียกว่าการรับรู้อย่างมีเงื่อนไข หรือการแข่งกันมองเห็น ซึ่งเชื่อกันว่า เป็นการตอบสนองพื้นฐานและโดยไม่สมัครใจ ทว่า พระที่เพ่งสมาธิที่ "จุดเดียว" กลับสามารถโฟกัสภาพได้ โดยพระองค์ที่ฝึกสมาธิเคร่งครัดและยาวนานที่สุดสามารถพุ่งความสนใจไปที่ภาพๆ เดียวจากหลายๆ ภาพนานถึง 12 นาที

"พระเหล่านั้นแสดงให้เห็นว่า ท่านสามารถสกัดข้อมูลภายนอกได้ ซึ่งถือเป็นขั้นตอนแรกในการทำความเข้าใจการทำงานของสมอง" โอลิเวีย คาร์เตอร์ (Olivia Carter) จากมหาวิทยาลัยควีนส์แลนด์กล่าวและเสริมว่า ควรทำการทดลองต่อไปด้วยการใช้เทคนิคการสร้างภาพ เพื่อให้รู้ชัดถึงความแตกต่างในสมองของพระ

คาร์เตอร์กล่าวต่อไปว่า กระบวนการดังกล่าวจะทำให้นักวิจัยเข้าใจลึกซึ้งขึ้นว่า การทำสมาธิมีอิทธิพลต่อสิ่งที่เกิดขึ้นในสมองอย่างไร ขณะที่คนๆ นั้นตัดสินใจว่าจะสนใจกับบางสิ่ง และกับสิ่งที่เกิดขึ้นขณะที่คนๆ นั้นเลือกที่จะไม่เพ่งพิจารณาข่าวร้าย หรือเลือกที่จะทำใจให้สงบ

"พระสงฆ์ในพุทธศาสนามักบอกว่า ถ้าเกิดเหตุการณ์ร้ายขึ้น ท่านจะสามารถย่อยสลายสารและก้าวล่วงไปได้ คนที่ใช้สมาธิ ซึ่งรวมถึงทะไล ลามะเคยกล่าวว่า ความสามารถในการควบคุมและบังคับความคิดของตัวเองเป็นประโยชน์อย่างมากต่อสุขภาพจิตใจ"

ทางด้าน ดร.โทบี คอลลินส์ (Dr Toby Collins) จากออกซ์ฟอร์ด เซนเตอร์ ฟอร์ เดอะ ไซนส์ ออฟ เดอะ ไมนด์ (Oxford Centre for the Science of the Mind) มองคล้ายกันว่า การทำสมาธิเป็นช่องทางในการเข้าสู่กระบวนการควบคุมกิจกรรมในสมอง และว่าแนวคิดที่ว่า การทำสมาธิเป็นการฝึกให้สมองเปิดรับสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพียงสิ่งเดียวนั้น สอดคล้องกับผลการวิจัยก่อนหน้านี้ อีกทั้งคอลลินส์เสนอเพิ่มเติมว่า การศึกษาด้วยเทคนิคการสร้างภาพแบบ fMRI (functional magnetic resonance imaging) จะแสดงให้เห็นสิ่งที่เกิดขึ้นภายในสมอง

 

ยอดวิชาทางตะวันตกยังล้าหลังเกจิของไทยมา....หลายชั่วอายุคน
แต่ทางเราไม่ได้อธิบายเป็นเหตุเป็นผลในทางวิทยาศาสตร์ที่ชาวตะวันตกเข้าใจ
ทั้งๆที่เป็นเรื่องเดียวกัน
เรื่องการทำสมาธิเป็นต้นธาตุต้นธรรมแห่งปัญญานั้น ผู้อธิบายได้ดีคงจะเป็น
ท่านอาจารย์ ดร. อาจอง ชุมสาย เพราะท่านได้ฝึกตนเองสำเร็จและได้เผยแพร่นำมาใช้กับเด็กในโรงเรียนของท่านก็ได้ผลเช่นกัน

หากคนไทยใช้วิธีการแบบนี้มาประยุกต์กับสังคมบ้านเมือง คงไม่ปั่นป่วนกันขนาดนี้ เพราะทุกวันนี้มีแต่คนมี" ปัญญา" แต่หา "สติ" ไม่เจอ