เรื่องเด่น สิ่งที่ใจต้องระวัง

สิ่งที่ต้องคอยใช้สติสัมปชัญญะ กำกับใจอยู่เสมอนั้นมีอยู่มาก สิ่งเหล่านี้เป็นอารมณ์ของใจ ถ้าไม่ใช้สติทำให้เกิดเรื่องราวใหญ่โตได้ หรืออย่างน้อยก็ทำให้เศร้าหมอง ดังนั้นจึงต้องใช้สติสำรวจดูใจว่า มีอารมณ์เหล่านี้อยู่ในใจหรือเปล่าให้เสมอ เพื่อความปลอดโปร่งทางใจ สิ่งที่ควรระวังเหล่านั้น ทางพระพุทธศาสนาได้แสดงไว้จำนวนหนึ่ง เรียกว่าอุปกิเลส ดังปรากฏในมูลปัณณาสก์ มัชฌิมนิกายความไทยว่าดังนี้

๑.อยากได้ของเขา
๒.คิดร้ายต่อเข้า
๓.โกรธ
๔.ผูกใจเจ็บ
๕.ลพหลู่คุณท่าน
๖.ตีเสมอ
๗.ริษยา เห็นคนอื่นดี ทนอยู่ไม่ได้
๘.ตระหนี่
๙.เจ้าเลห์
๑๐.โอ้อวด
๑๑.ดื้อดาน ดึงดัน
๑๒.แข่งดี
๑๓.ถือตัว
๑๔.ดูหมิ่นความสามารถตนเอง และดูหมิ่นผู้อื่น
๑๕.มัมเมา งมงาย
๑๖.เลินเล่อ ลืมตัว

สิ่งเหล่านี้ควรระวังอย่าให้เกิดกับใจ จะทำให้เสียงาน เสียการ ผู้มีอารมณ์ร้ายเหล่านี้

"ถ้าเป็นฆราวาสก็เข้ากับใครเขาได้ยาก เมื่อเข้ากับใครเขายาก ก็หาพวกพ้องได้ยาก ทำให้ลำบากต่อการดำเนินชีวิต "

"ถ้าเป็นบรรพชิตก็จะเป็นคนมีใจห่างเหินจากความเป็นบรรพชิต สิ่งเหล่านี้จะเป็นเครื่องกั้นคุณงามความดีทางใจ และดึงใจให้ตกต่ำ"

เครื่องกั้นสิ่งเหล่านี้ คือ สติ สัมปชัญญะ (สุต.ขุ.) ดังนั้น จึงต้องใช้สติสัมปชัญญะคอยระวังสำรวจดูใจให้เสมอ

จาก 1ใน84,000